Kompleksy Zeppelin oraz Maybach – Zossen – Wünsdorf

Tłumaczenie książki Deckname: „Zeppelin”, Hans Georg Kampe: Katarzyna Hołownia | Zdjęcia: Emilia Konieczna | Opracowanie: Tomasz Hołownia

21002
0
PODZIEL SIĘ

Wϋnsdorf to niewielka miejscowość położona na południe od Berlina. Graniczy z nieco mniejszym miasteczkiem – Zossen. Obu nazw używa się niemal zamiennie na określenie jednego miejsca w Brandenburgii. Nazwa Zossen pochodzi od słowa sosna, a wizerunek tego drzewa znajduje się w herbie miasta. Ale nie realia gospodarcze przyciągnęły nas w to miejsce.

W 1877 roku powstał w okolicznych lasach poligon artyleryjski. W 1910 w Wϋnsdorf, armia cesarstwa niemieckiego założyła garnizon. Utworzono tu tym samym główną kwaterę armii niemieckiej. W latach 30stych nowi włodarze – naziści, rozpoczęli budowę nowych obiektów. Wybudowano schrony przeciwlotnicze o charakterystycznej, szpiczastej konstrukcji, zakończonej iglicą. Powstało ich kilkanaście a każdy pomieścić mógł około 300 osób! Miały one zapewnić ochronę cywilnym pracownikom oraz mieszkańcom Zossen.

Zbudowano tu również dwa kompleksy bunkrów o nazwach Zeppelin oraz Maybach (Maybach I zbudowany w 1939 roku oraz Maybach II wybudowany rok później).
Kompleksy Maybach I i II składały się z ponad dwudziestu

zossen bunkrowo
Budowla końcowa północ – maskowana na domek dwurodzinny

budynków. Z pozoru niewinne domki, większość parterowych, kilka z piętrem, ze spadzistymi strzechami, kominami, popularnymi kolorami oraz wieloma szczegółami, usytuowane na planie owalu przypominały zwykłe, nie wyróżniające się osiedle. Jednak pod tą powłoką i skrzętnym kamuflażem kryły się masywne szkielety z żelbetu, zbrojone tonami metalu. Każdy z tych obiektów był połączony z kolejnym podziemnymi poternami. Każdy miał dwa poziomy piwnic. Wszystkie drzwi w obiektach były gazoszczelne. W obiektach tych mieszkali oraz pracowali głównodowodzący niemieckiego wojska oraz służby im podporządkowane. W bunkrach Maybach I miało siedzibę dowództwo Armii Lądowej, w Maybach II Naczelne Dowództwo Sił Zbrojnych. Do tych budynków dochodziły wiadomości ze wszystkich frontów II Wojny Światowej, stąd dowodzono niemiecką armią, przez właśnie to miejsce przeszedł rozkaz ataku na Polskę!

zossen zeppelin bunkrowo
W sali łączności telefonicznej – 1941 rok

Nieopodal znajduje się Zeppelin. Nazwa pochodzi od centrali telefonicznej, która pracowała w systemie kodowym Zeppelin. Niepozorny z zewnątrz obiekt, maskowany zasadzonym nań drzewostanem w rzeczywistości był największym i najważniejszym punktem strategicznych oraz operacyjnych połączeń. 24h na dobę pracowało tu 35 dalekopisów, stacje przesyłowe dużej mocy, linie telegraficzne oraz telefoniczne.

Obiekt Zeppelin schodzi pod ziemię na 18 metrów. Korytarze są przestronne, a niektóre hale mają wielkość sali gimnastycznej. Nowoczesne wyposażenie pozwalało na efektywną pracę- używano na przykład poczty pneumatycznej do szybkiego przekazywania wiadomości. Obiekt wyposażono także w awaryjne źródła prądu oraz w baterie, które umożliwiłyby korzystanie z najważniejszych urządzeń pracując przez 14 dni!

maybach 1
Rzut Maybach 1 oraz Zeppelin

Obiekty przetrwały bombardowania wojsk amerykańskich oraz angielskich a do tego celu wysłano aż 580 bombowców. Ale gdy do Zossen zbliżały się wojska radzieckie, generał Krebs poprosiłHitlera o pozwolenie na opuszczenie i zniszczenie bunkrów. To pierwsze Niemcom się udało, jednak armia czerwona 20 kwietnia 1945 roku wkroczyła do skrzętnie zamaskowanego i ukrytego w lesie kompleksu, przejmując urządzenia telekomunikacyjne w pełni gotowe do użytku.

W roku 1946 czerwonoarmiści wysadzili kompleksy Maybach I oraz Maybach II, zachowując przy tym Zeppelin. W okresie zimnej wojny w Zossen i Wünsdorf znajdowała się kwatera główna Zachodniej Grupy Wojsk Armii Czerwonej. Podobna kwatera Północnej Grupy Wojsk Armii Czerwonej znajdowała się w okolicach Wilkocina a tutaj możecie zobaczyć nasz materiał z tego właśnie miejsca. Tu zapadały decyzje dotyczące nie tylko żołnierzy, ale wszystkich mieszkańców NRD. Bunkry zostały zdemilitaryzowane dopiero w 1994 roku, kiedy żołnierze radzieccy opuścili ziemie niemieckie.