Choć Jasna Góra znana jest przede wszystkim jako ośrodek pielgrzymkowy, na tej teren bardzo chętnie zaglądają i ci, dla których najważniejszą atrakcją są tutejsze fortyfikacje. Potężne bastiony, które otaczają częstochowskie sanktuarium, do dziś robią ogromne wrażenie – nie tylko na miłośnikach historii. Wzniesione w XVII wieku, przetrwały tak ważne wydarzenia, jak potop szwedzki czy konfederacja barska. Dziś są celem wielu wycieczek, których głównym celem jest poszerzanie wiedzy na temat historii. Co zatem warto wiedzieć na temat tych fortyfikacji, które do dziś przetrwały na Jasnej Górze?
Bastion św. Barbary
Nazywany też bastionem Lubomirskich, znany jest z pięknego widoku na klasztorny park. Powstał on miejscu dawnej fosy, która miała dodatkowo zwiększać walory obronne klasztoru. Dziś w parku tym wyróżnia się ciekawa droga krzyżowa, pochodząca z początków XX wieku. Stacje zaprojektowane zostały przez Stefana Szyllera, natomiast rzeźby są dziełem Piusa Welońskiego. Kolejne stacje ustawiane są w taki sposób, by wierni mogli przejść całą Drogę Krzyżową wałami. Inną cechą charakterystyczną w przypadku bastionu św. Barbary jest studnia, która powstała tu w 2012 roku. Przedstawia ona błogosławionego Euzebiusza Ostrzychomskiego, założyciela zakonu paulinów, i traktowana jest jako symbol przyjaźni polsko-węgierskiej.
Bastion św. Rocha
Ufundowany przez rodzinę Morsztynów, jest najsłynniejszym bastionem Jasnej Góry. Tu wciąż widoczne są pozostałości oryginalnego muru z czasów potopu szwedzkiego, a najbardziej charakterystyczną ozdoba bastionu są zrekonstruowane armaty z tego właśnie okresu. Wnętrze tego bastionu zajmuje Skarbiec Pamięci Narodu – ekspozycja, skupiona na najcenniejszych zabytkach Jasnej Góry oraz na wojennych trofeach.
Bastion Świętej Trójcy
Ufundowany przez Szaniawskich, został w ostatnich latach ozdobiony pomnikiem papieża Jana Pawła II. Turyści i pielgrzymi chętnie zatrzymują się w tym miejscu również ze względu na fakt, iż z tego bastionu rozciąga się piękny widok na jasnogórskie błonia – miejsce spotkań pielgrzymów z różnych stron świata, dla których Częstochowa jest miejscem wyjątkowo ważnym.
Bastion św. Jakuba
Nazywany bastionem Potockich lub królewskim, wyróżnia się niezwykłą dla Jasnej Góry ozdobą. Jest nią figura ojca Augustyna Kordeckiego, znanego przede wszystkim z bohaterskiej obrony klasztoru w czasie potopu szwedzkiego.
Jasnogórskie bastionu to cenne zabytki XVII-wiecznej sztuki obronnej oraz historyczne pamiątki, związane z najważniejszymi wydarzeniami w dziejach państwa polskiego. Spacer wokół częstochowskich fortyfikacji to wyjątkowa lekcja – nie tylko dla miłośników historii, ale dla każdego turysty, którego zafascynowała Jasna Góra i jej otoczenie.